W gmachu Muzeum Narodowego w Szczecinie znajdującym się, na Wałach Chrobrego można obejrzeć ekspozycję pt. Inspirowani naturą. Rękodzieło Indian Amazonii. W hołdzie Borysowi Malkinowi. Wystawa będzie prezentowana będzie do 27 stycznia 2019. Muzeum Narodowe w Szczecinie posiada w swej kolekcji półtora tysiąca obiektów pochodzących z Ameryki Południowej.

Pomysł na wystawę prezentującą amazońskie zbiory zrodził się z okazji obchodzonego w zeszłym roku jubileuszu setnej rocznicy urodzin Borysa Malkina (1917–2009), wybitnego polskiego kolekcjonera, etnologa i badacza kultur Ameryki Łacińskiej. Ekspozycja jest okazją do upamiętnienia jego osoby. Amerykanista ten w latach 1953–1994 uczestniczył w kilkudziesięciu wyprawach dokumentujących życie 42. grup etnicznych. Poświęcił się antropologii „naglącej”, dziedzinie badań zajmującej się natychmiastową rejestracją i analizą zagrożonych zanikiem kultur. Większość kultur zbadanych i udokumentowanych przez niego przeszła tak silny proces akulturacji, iż zebrane kolekcje i materiały fotograficzne są jedynymi dowodami ich tradycyjnej kultury.

Działalność Borysa Malkina wpłynęła na rozwój amerykańskich zbiorów etnograficznych wielu muzeów obu Ameryk i Europy, w tym także Polski. Był kolekcjonerem, który gromadził z wielką rzetelnością i kompetencją, nie tylko wytwory kultury materialnej, ale również okazy herpetologiczne oraz entomologiczne dla muzeów i instytucji o kierunku przyrodniczym. Rozmachu, z jakim działał, nie da się porównać do innych pracujących w terenie badaczy-etnologów. Udało mu się pozyskać wytwory tradycyjne, dziś już unikatowe. Zebrane przez niego kolekcje etnograficzne liczące około 17 500 obiektów  mają ogromną wartość naukową. Największy zbiór zabytków etnograficznych znajduje się w Museum der Kulturen w Bazylei w Szwajcarii, w Glenbow Museum w Calgary w Kanadzie oraz w American Museum of Natural History w Nowym Jorku w Stanach Zjednoczonych. Muzeum Narodowe w Szczecinie posiada w swej kolekcji około 150 muzealiów zgromadzonych przez Borysa Malkina w latach 60. i 70. ubiegłego wieku.  Przywiezione przez badacza okazy reprezentują ponad 30 różnych grup indiańskich, m.in. Noanamá, Sibundoy, Kofán i Yuco-Motilones z Kolumbii oraz Tukúna z Brazylii.

Prezentowane na wystawie eksponaty i fotografie, wykonane przez Borysa Malkina, reprezentują ponad 20 różnych grup indiańskich, m.in. Ye’kuana, E’ñepá, Piaroa i Hoti z Wenezueli, Shipibo i Campa z Peru, Kofán z Kolumbia i Ekawdoru, Carajá i Tapirape z Brazylii oraz Tukúna z Brazylii, Peru i Kolumbii. Wystawa ma na celu ukazanie rzemiosła Indian Amazonii z perspektywy otaczającej ich natury, wpływającej na charakterystyczny kształt ich kultury. Wytwory miejscowego rękodzieła są przedmiotami typowo użytkowymi, często bywają też produktami jednorazowymi. Inspirowani naturą Indianie pozyskują i korzystają z materiałów dostępnych w ich środowisku: piór, nasion, kości zwierzęcych, tapy (tworzywa pozyskiwanego z wewnętrznej kory drzew i krzewów, zmiękczanego w procesie moczenia i tłuczenia), drewna, trzciny, liści palmowych, bawełny, gliny, żywicy i wielu innych. Tworzą z nich broń, biżuterię, stroje, maski obrzędowe, ceramiczne naczynia, różnej wielkości kosze, tace, prasy, wszystkie przedmioty potrzebne im do funkcjonowania. Prezentowane obiekty poza cechami użytkowymi spełniają również walory estetyczne.

Wielobarwne naszyjniki noszone przez wszystkich: dzieci, kobiety i mężczyzn czy bogato zdobione ozdoby z piór, służące do dekoracji uszu, głowy, przegrody nosowej, świadczą o potrzebie otaczania się pięknymi przedmiotami i umiejętności tworzenia atrakcyjnych artefaktów. Ukazane eksponaty poprzez ornamentykę i kompozycję opowiadają również historie związane z indiańską kosmologią i mitologią. Wszystkie prezentowane na wystawie obiekty pochodzą ze zbiorów Muzeum Narodowego w Szczecinie.

Wydarzenia towarzyszące wystawie:
25 października 2018 (czwartek), godz. 17.00 - wykład „Oswoić naturę. Życie codzienne Indian Amazonii”, Ewa Prądzyńska
22 listopada 2018 (czwartek), godz. 17.00 - pokaz filmu „Xupera. Świat Borysa Malkina”
27 listopada 2018 (wtorek), godz. 17.00 - oprowadzanie kuratorskie, Katarzyna Findlik
20 grudnia 2018 (czwartek), godz. 17.00 - wykład „Indianie amazońscy i zwierzęta”, dr Kacper Świerk
10 stycznia 2019 (czwartek), godz. 17.00 - wykład dr Antoniego Bartosza
25 stycznia 2019 (piątek), godz. 19.00 - finisaż wystawy, m.in oprowadzanie kuratorskie, projekcja filmów Borysa Malkina z archiwum Institut für den Wissenschaftlichen Film w Getyndze

Na wszystkie wydarzenia wstęp wolny.

0 (fot. )

0 (fot. )

Komentarze